Jak poprawić jakość życia pacjentów po radioterapii? Zastosowanie leków antycholinergicznych w leczeniu powikłań ze strony dolnych dróg moczowych

Szacuje się, że częstomocz, parcia naglące, nokturia oraz nietrzymanie moczu z parć mogą wystąpić nawet u 50% pacjentów poddanych radioterapii radykalnej z powodu raka stercza, przy czym objawy te mogą wystąpić po leczeniu zarówno w fazie wczesnej, jak i późnej [1]. 

Popromienne zapalenie pęcherza nieodłącznie wiąże się ze spadkiem jakości życia, który w wieloośrodkowych badaniach obserwacyjnych oceniono jako istotnie większy niż ten obserwowany w ogólnej populacji chorych z nietrzymaniem moczu [2]. Odzwierciedleniem nasilenia LUTS w przebiegu zespołu pęcherza popromiennego może być fakt, że spadek samooceny pacjentów ich doświadczających jest porównywalny ze spadkiem samooceny obserwowanym w grupie pacjentów z zaburzeniami erekcji [2]. Wydaje się również, że nasilenie obiektywnych, potwierdzonych urodynamicznie zaburzeń czynności dolnych dróg moczowych u pacjentów poddanych radio- lub brachyterapii jest wyższe niż w populacji pacjentów raportujących LUTS w populacji ogólnej [3]. Należy zatem zakładać, że pacjent doświadczający powikłań radioterapii ze strony dolnych dróg moczowych jest chorym, którego leczenie jest częściej narażone na niepowodzenie. 

Chociaż wytyczne Europejskiego Towarzystwa Urologicznego szeroko omawiają problematykę leczenia neurologicznych i nieneurologicznych objawów ze stronnych dolnych dróg moczowych, brakuje jednoznacznych zaleceń co do leczenia chorych, u których objawy te są konsekwencją zespołu pęcherza popromiennego. Przyczyny takiego stanu rzeczy należy doszukiwać się w deficycie literatury w przedmiotowym zakresie. Zastosowanie solifenacyny w zespole pęcherza nadreaktywnego jest na obecnym etapie udokumentowane wysokiej jakości danymi ujętymi w metaanalizy, podczas gdy leczenie popromiennych LUTS w fazie napełniania poddano dotychczas analizie w pojedynczych badaniach obserwacyjnych.