Gastrologia
Skuteczne leczenie tej jednostki możliwe jest na drodze eradykacji H. pylori, a także wynika z wprowadzenia do lecznictwa inhibitorów pompy protonowej (IPP), co nastąpiło pod koniec lat 80. ubiegłego wieku. Inhibitory pompy protonowej są stosowane zarówno u osób poddawanych eradykacji, jak i wolnych od zakażenia. Zmniejszają wydzielanie kwasu solnego przez komórki okładzinowe błony śluzowej żołądka nawet o 80%, nie wpływając zarazem na wydzielanie pepsyny.
Do lat 80. ubiegłego stulecia dominował pogląd o kluczowej roli diety w chorobie wrzodowej. Rozwój owrzodzenia postrzega się jako zaburzenie równowagi pomiędzy czynnikami agresywnymi a protekcyjnymi działającymi na i w obrębie błony śluzowej. Właściwy dobór pokarmów może sprzyjać gojeniu niszy wrzodowej i założenie to, które przyświecało zalecanym tradycyjnie, a obecnie już niepolecanym, jednostronnym dietom, opartym na przykład na mleku i jego przetworach, wciąż pozostaje w mocy. Należy uczciwie przyznać, że większość zaleceń dietetycznych przekazywanych pacjentom z rozpoznaniem choroby wrzodowej opiera się na tradycji i nie spełnia wymogów medycyny czy dietetyki opartej na dowodach. Choć na rynku dostępne są różne monografie, a pacjentom przekazuje się niekiedy całe jadłospisy, to w rzeczywistości jedynie kilka ogólnych zaleceń ma względnie udowodnione znaczenie. Podstawową zasadą jest regularne spożywanie posiłków (optymalnie 5–6 posiłków dziennie) oraz unikanie pokarmów powodujących dolegliwości. Tradycyjnie zaleca się ograniczyć spożycie kawy oraz mocnych alkoholi, chociaż brakuje dowodów, aby używki te niekorzystnie wpływały na gojenie wrzodu. W tabeli przedstawiono podstawowe zalecenia wraz z krótkim autorskim komentarzem.
Pacjentowi warto też przypomnieć, że w przypadku większości tabletek doustnych optymalne jest popijanie ich wodą. Popijanie leków sokami jest w większości przypadków niewskazane, ze względu na ryzyko interakcji leków z flawonoidami owoców. Z kolei wapń zawarty w produktach mlecznych może wchodzić w interakcje z niektórymi lekami (na przykład z tetracykliną, która bywa składową leczenia eradykacyjnego). Warto zachęcić chorego do rzucenia palenia i udzielić mu w tym zakresie wsparcia.
Piśmiennictwo:
